Actualisatie

Programma 1

Uitvoeringskosten lokaal sportakkoord   € 60.000 N
SPUK - uitvoeringskosten lokaal sportakkoord   € 60.000 V
Voor de uitvoeringskosten van het lokaal sportakkoord is in het voorjaar 2022 een specifieke uitkering (subsidie) door het Rijk toegekend. Hierdoor nemen zowel de baten als de lasten met € 60.000 toe.

Programma 2/3

Inleiding
In hoofdstuk 4.2 is uitgebreid ingegaan op de financiële stand van zaken rond het sociaal domein. Zodoende treft u overlap tussen deze actualisatie en het eerdergenoemde hoofdstuk. In lijn met de rest van de bijdragen kiezen we voor korte(re) bijdragen.

Sociale basis - overbrugging naar Programmabegroting 2023-2026   € 510.000 N
De beweging van maatwerkvoorzieningen naar algemene/voorliggende voorzieningen is al ingezet. Het lopende jaar is een soort van tussenjaar met het gevaar van 'stilvallen', in afwachting van besluitvorming rond het bestuursakkoord/programmabegroting. We willen aan de preventieve kant de mogelijkheid hebben om (geldelijk) te kunnen acteren als zich kansen voordoen. Voor meer toelichting op voorbeelden van onderliggende activiteiten verwijzen wij u naar hoofdstuk 4.2.

Lopende ombuigingen - financiële bijstelling 2022   € 290.000 N
Lopende ombuigingen - financiële bijstelling vanaf 2023 per saldo   € 440.000 N
Nadere beschouwing van de ombuigingen leert dat er drie maatregelen bestaan die niet zijn te realiseren als gedacht. Ten eerste doet bij inkomensondersteunende maatregelen een verwachte besparing zich niet voor. Hoewel we zien dat het gelukt is om de jaarlijkse stijging van kosten van bewindvoering naar beneden te krijgen, levert dit geen voordeel op ten opzichte van onze begroting. Ten tweede zien we dat een eerder ingeschatte korting op de beweging van regie naar de voorkant niet reëel is. Ten derde is de taakstelling op de extramuralisering Beschermd wonen verlaagd opgenomen. Door de Wlz-uitname is het aantal cliënten fors lager geworden en daarmee de omvang van de te realiseren ombuiging. Dit nadeel verwachten we echter op te kunnen vangen binnen de lokale budgetten beschermd wonen dat nu nog centrumgemeentelijk budget is.

Lopende ombuigingen - temporisering 2022 als gevolg van corona   € 670.000 N
Lopende ombuigingen - temporisering 2023 als gevolg van corona   € 245.000 N
Het gaat om de doorwerking van de in de programmabegroting gesignaleerde extra toeloop in de maatwerkvoorzieningen jeugd aan het einde van het jaar die gelijke tred houdt met het verloop van de coronabeperkingen. Voor de beweging van dagbesteding naar laagdrempelige ontmoetingen geldt een zelfde redenatie met onder meer gesloten buurthuizen.

Lopende ombuigingen - temporisering overig   € 75.000 N
In Ede hebben we afspraken gemaakt met Pro Persona/De Riethorst over de inloop van auditief beperkte mensen met GGZ-problematiek. Veel van de cliënten komen uit Ede en de regio maar omdat de kliniek een landelijke functie heeft, kunnen bezoekers vanuit het hele land komen. We zijn daarom in overleg met de VNG of zij (een gedeelte) van de kosten willen betalen. De uitkomst van deze gesprekken laat nog op zich wachten. Dit zorgt voor een tijdelijk nadeel in 2022.

Afsluiten ombuigingen 2022   € 1.041.000 N
Afsluiten ombuigingen vanaf 2023   € 1.555.000 N
We hebben € 12,6 miljoen van de € 14,6 miljoen aan ombuigingen uit de verschillende pakketten vanaf de Programmabegroting 2019-2022 financieel vertaald. Inhoudelijk zien we een goede beweging en doen getroffen maatregelen hun werk. Sommige maatregelen leveren meer op dan verwacht, andere minder. Mede gelezen het rekeningresultaat 2021 (per saldo 'meer') stellen wij voor om de resterende ombuigingen van afgerond € 2 miljoen af te sluiten.

Afsluiten ombuigingen - verlagen budgetten producten 2022   € 1.406.000 V
Afsluiten ombuigingen - verlagen budgetten producten vanaf 2023   € 1.995.000 V
De bovenstaande financiële effecten van bijstellingen, temporiseringen en afsluiten van resterende ombuigingen willen we verwerken door de onderliggende budgetten ‘jeugd/wmo/participatie en inkomen’ te verlagen. Dit vanuit de verwachting dat de realisatie van de ingezette ombuigingen in de (maatwerk)producten zichtbaar worden. Vanzelfsprekend blijven we de voortgang nauwgezet volgen en zijn de actualisatie en de programmarekening de bekende momenten om over afwijkingen te rapporteren als daar noodzaak toe is.

Geen piek in groei bijstand 2022   € 600.000 V
Geen piek in groei bijstand 2023   € 400.000 V
In de Programmabegroting 2021-2024 is rekening gehouden met een groei van het bijstandsvolume als gevolg van de coronacrisis. Omdat bij de rekening bleek dat het bijstandsvolume eerder is gedaald naar het niveau 2021, is het extra geld voor deze jaren niet langer nodig.

Woonvoorzieningen 2022 en 2023 per jaar   € 200.000 N
We verwachten dat de toegenomen druk op het budget van woonvoorzieningen, zie hoofdstuk 4.2 voor een meer uitgebreide toelichting, in ieder geval de komende twee jaren aanhoudt. Of het in de jaren erna afneemt, is mede afhankelijk van resultaten op het gebied van passend wonen en landelijke ontwikkelingen.

Investeringskrediet gebouw Speeltuinvereniging de Zanderij
In Ede Zuid bevindt zich speeltuin de Zanderij. Deze speeltuin heeft al een lange geschiedenis in Ede, maar de vereniging functioneerde al enkele jaren niet meer. Omdat de speeltuin zich in een kwetsbare wijk bevindt, waar behoefte is aan een ontmoetingsplek, is in 2019 een project gestart om nieuw leven in de speeltuin te blazen. Een fijne ontmoetingsplek draagt bij aan de leefbaarheid en sociale cohesie in de wijk.
Met behulp van Malkander en nieuwe bestuursleden wordt dit jaar een speeltuin aangelegd, geheel zelf bekostigd en gecoördineerd. De afgelopen jaren is, ondanks de contractuele afspraken, door de speeltuinvereniging nauwelijks onderhoud verricht aan het gebouw, waardoor achterstallig onderhoud is ontstaan. Investeringen zijn nodig om het gebouw op te knappen, te renoveren, energieneutraal en inclusietoegankelijk te maken. Bij de provincie wordt een aanvraag gedaan voor een duurzaamheidsubsidie van € 80.000. Na toekenning van de subsidie door de provincie is per saldo een investeringskrediet nodig van € 360.000 inclusief btw (de btw op de investering is door de activiteiten van de huurder niet aftrekbaar). Wij stellen u voor dit krediet beschikbaar te stellen. Als gevolg van een nieuw exploitatiemodel en structurele verhuuropbrengsten van een BSO, leidt de investering uiteindelijk tot jaarlijks € 9.000 aan hogere lasten, welke opgevangen wordt binnen de bestaande begroting.

Programma 4

Warmte/koudeopslag (WKO)   divers
In de Meerjarenperspectief Grondexploitaties 2022 is rekening gehouden met een vrijval van € 128.000 uit het budget voor bijdragen aan partijen die aansluiten op de warmte/koudeopslag (WKO) op BTA12. Dit bedrag wordt in 2022 en 2023 aangewend voor een traject om tot een toekomstbestendige situatie op BTA12 te komen als het gaat om de WKO en de blusinstallatie.

Nieuwe jaarschijf: Verkeerskrediet   € 17.000 N
De afgelopen jaren heeft u jaarlijks € 0,4 miljoen beschikbaar gesteld ten behoeve van mobiliteitsprojecten
voor verschillende modaliteiten. Deze projecten zijn van belang voor een goede bereikbaarheid en dragen bij
aan een verhoging van de verkeersveiligheid en een verbetering van de leefbaarheid. Voorgesteld wordt om
voor het jaar 2025 eveneens een krediet van € 0,4 miljoen beschikbaar te stellen. De kapitaallasten hiervan
bedragen vanaf 2026 € 17.000

Nieuwe jaarschijf: Vervanging verkeersregelinstallaties (vri's)   € 12.000 N
Om de vervanging van vri's binnen de gemeente te borgen is bij de Perspectiefnota 2018-2021 besloten jaarlijks een krediet beschikbaar te stellen (€ 145.000 jaarlijks, met de eerste drie jaar een verhoging om achterstand in te halen). Voorgesteld wordt om ook voor het jaar 2025 een krediet van € 145.000 beschikbaar te stellen. De kapitaallasten hiervan bedragen vanaf 2026 € 12.000.

Nieuwe jaarschijf: Fietsplan   € 20.000 N
Bij de Programmabegroting 2019-2022 heeft u middelen beschikbaar gesteld voor de uitvoering van de 2e tranche van het fietsplan. Voor de jaarschijf 2026 worden nu de kapitaallasten van € 20.000 opgenomen.

Nieuwe jaarschijf: Klinkenbergerweg   € 11.000 N
In de Programmabegroting 2022-2026 heeft de Raad ingestemd met een maatregelenpakket voor de Klinkenbergerweg ter hoogte van € 2,6 miljoen. Uitvoering van maatregelen vindt plaats tot en met 2026. In de actualisatie worden de kapitaallasten van € 11.000 voor jaarschijf 2026 toegevoegd. Vanaf 2027 bedragen de kapitaallasten € 28.000 structureel.

Extra Krediet Parkeren   € 0 N
Gemeente Ede maakt gebruik van een parkeerapplicatie waarmee burgers en bedrijven hun parkeerzaken online kunnen regelen. In 2021 is hiervoor door de Raad een krediet beschikbaar gesteld ad € 61.400. Het verouderde systeem is daarmee vervangen. Door marktwerking zijn de implementatiekosten hoger dan geraamd. Dit verschil bedraagt € 47.500 waarvoor wij de Raad verzoeken om een extra krediet beschikbaar te stellen. De kapitaallasten bedragen circa € 10.000 en worden gedekt uit de bestemmingsreserve Parkeren.

Programma 5

Plankosten   € 136.000 N
De kosten van de inzet ten behoeve van ruimtelijke plannen van particuliere initiatiefnemers worden zoveel als mogelijk in rekening gebracht bij de initiatiefnemers. Alhoewel de sturing op deze vergoedingen verbetert, zijn er langlopende projecten waarbij het volledig verhalen van deze kosten beperkt mogelijk is door in het verleden gemaakte afspraken in combinatie met opgelopen vertragingen, o.a. door de coronacrisis. Voor de ontwikkeling van het Enka-terrein is in 2009 een samenwerkingsovereenkomst gesloten waarin een vergoeding van € 2,5 miljoen aan plankosten van de gemeente is opgenomen. Doordat de herontwikkeling van het Enka-terrein veel langer duurt dan in 2009 was voorzien, is dit bedrag inmiddels uitgegeven en resteert voor 2022 een nadeel van € 136.000. Naast ongedekte plankosten bestaat het tekort uit een gemeentelijke bijdrage aan onderhoudskosten, waarvan de overdracht aan de beheerorganisatie vertraging heeft opgelopen.

Programma 6

Nieuwe jaarschijf: VGGM - bijstelling groei aantal inwoners   € 15.000 N
De inwonersbijdrage van de VGGM is voor de nieuwe jaarschijf aangepast op de groei van het aantal inwoners.

Programma 7

Riolering   € 90.000 V
De kostentoerekening aan de rioolheffing is geactualiseerd. Dit levert een voordeel op van € 90.000.

Leefbare wijken   € 146.000 N
In 2021 waren er middelen beschikbaar in de reserve investeringsfonds impuls Ede voor Leefbare wijken. Zoals in de programmarekening gemeld is er enige vertraging ontstaan bij de uitvoering waardoor er een onderbesteding was van circa € 146.000. Dit bedrag is in 2021 niet onttrokken aan de reserve investeringsfonds Impuls Ede en leidt in 2022, nu de reserve grotendeels wordt opgeheven en het restant vrijvalt ten gunste van de algemene middelen, tot een voordeel. Wij stellen voor om de niet bestede middelen voor Leefbare wijken toe te voegen aan de budgetten van 2022 om de ingezette impuls verder voort te zetten. Voor het project HEZ geldt dat we zo voortgang houden richting besluitvorming door het nieuwe bestuur. Met betrekking tot de dorpen/wijkendeal is de verwachting dat we in 2022 tot overeenstemming komen met de provincie. Tot slot werken we verder aan de lange termijn aanpak kwetsbare wijken

Nieuwe jaarschijf: areaal   € 95.000 N
De jaarlijkse groei van de gemeente Ede leidt op een aantal beleidsterreinen tot autonome lastenstijgingen. Op basis van eerdere besluitvorming wordt hiermee ook voor 2026 voor beheer openbare ruimte rekening gehouden.

Nieuwe jaarschijf: Vervanging openbare ruimte (10 jaar)   € 128.000 N
Bij de Perspectiefnota 2016-2019 heeft u ingaande 2016 voor een periode van 10 jaar een jaarlijks krediet van € 3 miljoen beschikbaar gesteld voor de toename van investeringen in de vervanging openbare ruimte. Voorgesteld wordt om ook voor het jaar 2025 een krediet van € 3 miljoen beschikbaar te stellen. De kapitaallasten hiervan bedragen vanaf 2026 € 128.000.

Nieuwe jaarschijf: Bomenbeleidsplan   € 26.000 N
Bij de Perspectiefnota 2016-2019 heeft u de middelen beschikbaar gesteld voor de uitvoering van het Bomenbeleidsplan. Hierbij is gekozen voor het scenario met het accent op structuren. De benodigde omvormingskosten bedragen € 6 miljoen. Deze omvorming wordt gerealiseerd in een periode van 10 jaar. Voorgesteld wordt om ook voor het jaar 2025 een krediet van € 600.000 beschikbaar te stellen. De kapitaallasten hiervan bedragen vanaf 2026 € 26.000.

Programma 8

Vrijval saldo reserve investeringsfonds Impuls Ede   € 245.000 V
Het Investeringsfonds Impuls Ede is in 2015 ingesteld om een impuls te geven aan de prioriteiten zoals verwoord in de Visie Ede 2025. Daaraan zijn in de opvolgende raadperiodes ambities toegevoegd. In 2021 heeft de laatste financiële voeding van het Investeringsfonds plaatsgevonden en zijn de activiteiten vanuit het fonds grotendeels beëindigd. Voorgesteld wordt het restsaldo in de reserve ter hoogte van € 245.000, ontstaan door onderbesteding op een aantal onderdelen in 2021, vrij te laten vallen ten gunste van de algemene reserve in 2022.

Evenementen met een landelijke uitstraling   divers
In het bestuursakkoord hebben wij de ambitie uitgesproken om naast de Airborne een, jaarlijks/tweejaarlijks, evenement te organiseren met landelijke uitstraling. Bij de Perspectiefnota 2020-2023 zijn hiervoor structurele middelen beschikbaar gesteld om het jaar € 200.000 en € 100.000 met ingang van 2021 (2021: € 200.000, 2022: € 100.000 enzovoort). De meerjarenbegroting dient hierop aangepast te worden voor de jaren 2024 en 2026. Het budget van deze twee jaren dient naar beneden bijgesteld te worden met € 100.000.

Vrijval kapitaallasten   divers
Afsluiting en fasering van investeringen leidt tot vrijval en/of verschuiving van kapitaallasten. Uitstel leidt met name in de eerste jaren tot een forse vrijval. Het betreft onder meer onderwijshuisvesting, Spoorzone, Parklaan en diverse verkeersprojecten.

Dividend ACV   € 80.000 N
Om te komen tot een toekomstbestendige financieringsstructuur hebben de aandeelhouders ACV ingestemd met de verlaging van de statutaire dividenduitkering van 6% naar 3%. Dit betekent een verlaging van het door ons te ontvangen dividend met € 80.000.

Forensenbelasting   € 60.000 V
De meeropbrengst forensenbelasting wordt verklaard door een toename van het aantal belastingplichtigen, in combinatie met een niet begrote verschuiving van een fors aantal belastingplichtigen naar hogere tariefklassen.

OZB - areaaluitbreiding   € 300.000 V
OZB - vereffening areaaluitbreiding   € 220.000 N
Door areaaluitbreiding stijgt de opbrengst van de onroerendzaakbelasting met € 300.000. De toegenomen waarde vertaalt zich in een verevening van de algemene uitkering. Dit zorgt voor een nadelig effect van € 220.000 in de algemene uitkering. Het netto-effect van de areaaluitbreiding wordt hierdoor € 80.000.

Krediet solar carport   € 0 N
Naar aanleiding van het verzoek van de raad om de opwek van duurzame energie op eigen restgronden te onderzoeken, willen we een solar carport realiseren op de gemeentewerf. Het gaat hierbij om overdekte parkeerplekken met daarop 530 zonnepanelen. Hiermee dragen we bij aan energieneutraal Ede en zetten we weer een stap in het vergroenen van ons eigen energieverbruik. Voor de solar carport is een investering van € 445.000 benodigd waarvoor we een krediet aanvragen. De kapitaal- en onderhoudslasten dekken we door een besparing op de energielasten uit bestaande middelen binnen de begroting.